Οδηγός ψυχοσυναισθηματικής ευεξίας

Καθημερινά αντιμετωπίζουμε πολλές προκλήσεις που επηρεάζουν τη διάθεση και τη συναισθηματική μας ευεξία. Το ίδιο ισχύει για τους ανθρώπους άνω των 65 ετών, που έχουν να αντιμετωπίσουν πολλά περισσότερα ψυχοσυναισθηματικά ζητήματα, προϊούσης της ηλικίας. Στόχος του άρθρου

αυτού είναι η περιγραφή τεχνικών προσέγγισης και βελτίωσης της ψυχοσυναισθηματικής μας υγείας και κατ’ επέκταση, της καθημερινότητάς μας. Άλλωστε, οι πλείστες έρευνες δείχνουν ότι το να νιώθουμε θετικά συναισθήματα βοηθά στη μείωση του άγχους, στην καλύτερη λειτουργία της καρδιάς και στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού (λ.χ., Dockray & Steptoe, 2010).

Ακολουθεί, λοιπόν, οδηγός θετικής ενέργειας!

Προσπαθείτε να χαμογελάτε συχνά.

Ακόμη κι όταν νιώθετε πιεσμένοι, δοκιμάστε να χαμογελάσετε ή να μοιραστείτε ένα αστείο με τους φίλους σας. Οι δυσκολίες δε θα εξαφανιστούν ως δια μαγείας, αλλά μπορείτε να αλλάξετε τον τρόπο που τις διαχειρίζεστε. Λίγο χιούμορ μάς πάει μακρύτερα από όσο πιστεύουμε.

Βοηθάτε τους άλλους με όποιον τρόπο μπορείτε.

Η προσφορά μάς βοηθά να νιώθουμε χρήσιμοι, ενώ ταυτόχρονα στηρίζουμε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη.

Ποτέ δεν είναι αργά να κάνετε τη διαφορά.

Προσφέρετε τη βοήθεια και τη γνώση σας σε τοπικούς συλλόγους και οργανώσεις, που χρειάζονται εθελοντές.

Αξιοποιήστε τις γνώσεις και τις εμπειρίες σας, για να βοηθήσετε τους νεότερους.

Η προσφορά δεν πρέπει, κατ’ ανάγκη, να εστιάζεται στην άμεση βοήθεια στο συνάνθρωπο. Πολλές πτυχές της καθημερινότητας, της κοινωνίας και του κόσμου χρήζουν βελτίωσης και θα επωφελούνταν από τη συμβολή σας. Δραστηριοποιηθείτε στην πολιτική, τη φιλοζωία, τα αθλητικά ή σε ό,τι έχετε κλίση και σας αρέσει.

Δοκιμάστε να κρατάτε ημερολόγιο ψυχοσυναισθηματικής ευεξίας.

Μέσα σε αυτό, στο τέλος της κάθε μέρας, να σημειώνετε:

• πράγματα για τα οποία είστε ευγνώμονες,

• πράγματα στα οποία πετύχατε, τα πήγατε καλά ή σας έκαναν να νιώσετε όμορφα για τον εαυτό σας και

• με ποια μικρή ή μεγάλη σας πράξη βοηθήσατε τον κόσμο να γίνει καλύτερος.

Κάθε μέρα κάνουμε πράγματα από όλες τις παραπάνω κατηγορίες, αλλά συχνά δεν τους δίνουμε αξία γιατί είναι μικρά και έτσι, χάνονται μέσα στα αρνητικά γεγονότα. Γράφοντας τα μικρά αυτά πράγματα βοηθούμε τον εαυτό μας να αναγνωρίσει τη χρησιμότητα και την αξία μας και δίνουμε ώθηση στον εαυτό μας να κάνει ακόμη περισσότερα.

Θυμηθείτε: κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις.

Έτσι και κάθε πρόβλημα. Δοκιμάστε σαν άσκηση να βρείτε τρία θετικά στοιχεία σε κάθε κατάσταση (λ.χ. «To πρόβλημά μου με έκανε πιο δυνατό», «Ήταν δύσκολο αλλά τα κατάφερα», «Έμαθα κάτι καινούριο από αυτή τη δύσκολη κατάσταση»).

Απομακρύνετε από τη ζωή σας τοξικούς ανθρώπους και καταστάσεις, χωρίς ενοχές.

Πολλές φορές μεγαλώνοντας νιώθουμε αδυναμία να θέσουμε τα όριά μας σε ανθρώπους του περιβάλλοντός μας που μας ενοχλούν ή να αποφύγουμε καταστάσεις που μας προκαλούν δυσφορία. Ωστόσο, αυτό επηρεάζει τη διάθεσή μας και την ψυχική μας κατάσταση. Αποφασίστε, λοιπόν, να προστατέψετε τον εαυτό σας συνειδητά από καταστάσεις, που σας προκαλούν δυσφορία, και θέστε ευγενικά αλλά σταθερά τα όριά σας.

Μείνετε ενεργός/ή όσο περισσότερο μπορείτε.

Περπατήστε, βγείτε βόλτες, πηγαίνετε εκδρομές και κινηματογράφο, παίξτε με τα εγγόνια σας, χορέψτε. Το «ποτέ δεν είναι αργά» ακούγεται κλισέ. Ωστόσο, η οκνηρία είναι μήτηρ πάσης κακίας. Μένοντας ενεργός γυμνάζετε το μυαλό και το σώμα σας και καθυστερείτε τη γήρανση.

Αφιερώστε τουλάχιστον 10’ κάθε μέρα σε άσκηση.

Η άσκηση αφορά στην κίνηση και εκγύμναση του σώματος. Φυσικά, είναι προτιμότερο να γίνεται στοχευμένα και με επίβλεψη. Δε σημαίνει, όμως, απαραίτητα ότι πρέπει να σπεύσετε να κάνετε συνδρομή σε κάποιο γυμναστήριο, για να αθληθείτε. Ξεκινήστε από αυτό που είναι πιο βατό και εύκολο για εσάς. Αν η φυσική σας κατάσταση το επιτρέπει, ανεβείτε τη σκάλα, αντί να πάρετε το ασανσέρ. Προτιμήστε να πηγαίνετε με τα πόδια και αποφύγετε να οδηγήσετε για μικρές αποστάσεις.

Μάθετε κάτι καινούριο ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ.

Διαβάστε για ένα θέμα που δε γνωρίζατε, κάντε μια καινούρια γνωριμία, δείτε μια νέα ταινία ή ένα ντοκιμαντέρ. Βάλτε στόχο να κάνετε κάθε μέρα κάτι που δεν έχετε ξανακάνει, ακόμη κι αν αυτό είναι να δοκιμάσετε ένα καινούριο φαγητό ή να χτενιστείτε με διαφορετικό χέρι από αυτό που συνηθίζετε. Μπορεί να φαίνεται αστείο, αλλά ο εγκέφαλός μας «γυμνάζεται», όταν του θέτουμε προκλήσεις. Θέλετε μία πρόταση για το «κάτι νέο» σας για αύριο; Δοκιμάστε να διαβάσετε μία παράγραφο της εφημερίδας σας κρατώντας την ανάποδα. Μπορείτε;

Κρατήστε επαφή με τους φίλους σας.

Η υγιής κοινωνική ζωή είναι πολύ σημαντική για όλες τις ηλικιακές ομάδες. Προσπαθήστε να βλέπετε ανθρώπους, με τους οποίους περνάτε καλά, τουλάχιστον 4 φορές την εβδομάδα. Αν σας είναι δύσκολο, κρατήστε επαφή τηλεφωνικά ή μέσω της τεχνολογίας.

Μείνετε σε επαφή με την τεχνολογία.

Ο κόσμος προχωρά και μαζί του προχωρούμε κι εμείς. Δώστε χώρο και χρόνο στον εαυτό σας να μάθει βασικά πράγματα γύρω από τη χρήση τεχνολογικών συσκευών. Το σίγουρο είναι ότι, αν θέλετε να το κάνετε, μπορείτε! Δοκιμάστε να καλείτε τους φίλους σας από το κινητό σας τηλέφωνο, να στέλνετε emails, ηλεκτρονικές κάρτες και φωτογραφίες. Δοκιμάστε να κάνετε κλήσεις βίντεο. Τα νεότερα μέλη της οικογένειας και τα εγγόνια σας μπορούν να σας βοηθήσουν να μάθετε πώς να χρησιμοποιείτε τεχνολογικές συσκευές.

Υιοθετήστε ένα ζώο για συντροφιά.

Η φροντίδα ενός ζώου μπορεί να σας βοηθήσει να κοινωνικοποιηθείτε, να είστε πιο χαρούμενοι, πιο ήρεμοι και να κινείστε περισσότερο.

Παίζετε παιχνίδια.

Παίζετε παιχνίδια όπως παιχνίδια λέξεων, σταυρόλεξα ή Sudoku, καθώς και παιχνίδια στον υπολογιστή που κρατούν το μυαλό σας σε εγρήγορση. Μπορείτε να ξεκινήσετε να παίζετε χαρτιά με τους φίλους σας μια καθιερωμένη ημέρα της εβδομάδας.

Καλλιεργήστε τον πνευματικό σας κόσμο.

Διαβάστε βιβλία και απασχοληθείτε με θρησκευτικές δραστηριότητες. Μπορείτε να βοηθήσετε εθελοντικά στο πνευματικό κέντρο της περιοχής σας.

Συμμετέχετε σε έρευνες, που πραγματοποιούνται στην περιοχή σας.

Έτσι μπορείτε να βοηθήσετε ενεργά τις ερευνητικές εξελίξεις και, παράλληλα, να κερδίσετε νέες εμπειρίες και να κοινωνικοποιηθείτε.

Απλές μικρές κινήσεις, σαν και τις παραπάνω, μπορούν να αυξήσουν τα θετικά μας συναισθήματα. Κάνετε ό,τι καλύτερο μπορείτε! Καλή επιτυχία!

Πηγές:

Dockray, S., & Steptoe, A. (2010). Positive affect and psychobiological processes. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 35(1), 69-75.

EU FrailSafe project

Σωτηρία Μόζα

Γνωστική Νευροψυχολόγος M.Sc.

e-mail: sotiria@materia.com.cy

Όμιλος Ματέρια

Photo: Joy of Senior Citizen by David Fulmer is licensed under CC BY-2.0

πηγή:https://www.gernaoallios.gr/