Πέμπτη 17 Ιανουαρίου 2019

H σκέψη "μεγαλώνω"

φωτο:iatronet

Πολλά είναι τα γνωμικά και αποφθέγματα που έχουν γραφεί για τα γηρατειά, όμως μόνο εκείνοι που διανύουν την περίοδο της τρίτης ηλικίας μοιράζονται το κοινό μυστικό της γνώσης: τι σημαίνει «γηρατειά», τι σημαίνει ο φόβος «να μη βλέπουν οι άλλοι τι κάνω». Δεν είναι λίγοι οι συγγραφείς
που έχουν ασχοληθεί με την τρίτη ηλικία, ο Αριστοφάνης ανέφερε ότι «τα γεράματα δεν είναι τίποτε άλλο από μια δεύτερη βρεφική ηλικία».
Η τρίτη ηλικία συνοδεύεται από μια ετικετοποίηση, που έχει εδραιωθεί με το πέρασμα των χρόνων στις εκάστοτε κοινωνίες του βιομηχανικού πολιτισμού. Στις βιομηχανικές κοινωνίες τα γηρατειά είναι (ή καλύτερα ήταν) συνδεδεμένα με τη συνταξιοδότηση, τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής, την ανάγκη για βοήθεια. Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια έχει πραγματοποιηθεί στροφή στην ενίσχυση της βιομηχανίας με αντιγηραντικά σκευάσματα και δημιουργία αίσθησης της αναβλητικότητας του γήρατος. Το να μεγαλώνεις είναι μια αναπόφευκτη διαδικασία. Χρόνο με τον χρόνο γινόμαστε ηλικιακά και πιο μεγάλοι, χωρίς όμως να πρέπει να ταυτίσουμε το «μεγαλώνω» με το «γερνάω». Δεν είναι συνώνυμα, αλλά ουσιαστική προσωπική επιλογή μας.
Φαίνεται ότι η πλειοψηφία των ατόμων παρουσιάζει μια φυσική ροπή να κρύβει την πραγματική της ηλικία ή να παρουσιάζει τον εαυτό της 5 με 10 χρόνια νεότερο. Η παρουσίαση αυτή ενδέχεται να σημαίνει πολλά πράγματα, αν σταθείς να τη διερευνήσεις. Υπάρχουν άνθρωποι που είναι 25 ετών και φαίνονται μεγαλύτεροι; Υπάρχουν άνθρωποι που είναι 80 ετών και φαίνονται μικρότεροι;
Από μια ψυχοθεραπευτική οπτική γωνία, εξέχοντα ρόλο διαδραματίζουν οι δικές μας σκέψεις και εικασίες για το τι σημαίνει «γηρατειά». Ένας άνθρωπος, που νιώθει απειλή από την επικείμενη φθορά των γηρατειών, αισθάνεται φόβο. Ο φόβος λειτουργεί ως το καμπανάκι, για να δράσουμε, ώστε να αντιμετωπίσουμε μία επικείμενη απειλή ή να την αποφύγουμε (να τρέξουμε μακριά από την απειλή).
Με τι τρόπους επιδρά η σκέψη «γερνάω» στον ψυχισμό και στη λειτουργία του ατόμου;
  • Ενδέχεται να καλλιεργήσει αρνητικά συναισθήματα που επηρεάζουν τον ψυχισμό του (στεναχώρια, κατάθλιψη).
  • Αίσθηση ότι είναι βάρος για τα παιδιά του.
  • Υιοθέτηση της στερεοτυπικής συμπεριφοράς, που αναμένει η εκάστοτε κοινωνία.
Πότε εμφανίζεται πιο έντονα ο φόβος των γηρατειών;
  • Μετά από εμφάνιση προκλήσεων, για τις οποίες το άτομο αμφισβητεί τις ικανότητες του να ανταπεξέλθει.
  • Έπειτα από αντιλαμβανόμενες ματαιώσεις και απογοητεύσεις.
  • Εξαιτίας του φόβου ανταπόκρισης στις αλλαγές.
Τι μπορεί να σημαίνει το ότι αποφασίζει κάποιος να μη δηλώνει την πραγματική του ηλικία;
  • Κίνητρο ενίσχυσης θετικών συναισθημάτων: «δηλώνω νεότερος άρα είμαι νεότερος».
  • Περισσότερος χρόνος, για να εκπληρώσει επιθυμίες και όνειρα («ποτέ δεν είναι αργά»).
Ωστόσο, το να μη δηλώνει την πραγματική του ηλικία ελλοχεύει και αρνητικά συναισθήματα λόγω της διάστασης της πραγματικής και παρουσιαζόμενης ηλικίας. Έτσι, μπορεί να νιώσει:
  • Περισσότερη δυσαρέσκεια για τις όσες επιθυμίες και όνειρα δεν εκπλήρωσε.
  • Ενεργό φόβο, ως φάρο σηματοδότησης για την ιδέα ότι μεγαλώνει.
  • Απώλεια της αίσθησης του τώρα.
  • Φόβο μοναξιάς: «μεγαλώνω, δε θα με αγαπούν », «θα με αφήσουν μόνο μου», «έχουν την οικογένειά τους», «κανένας δεν επιθυμεί να συναναστρέφεται με μεγαλύτερους».
  • Φόβο ότι θα καταλήξει σε κάποιον οίκο ευγηρίας.
  • Τον φόβο του θανάτου.
  • Τον φόβο της αρρώστιας.
  • Τον φόβο να βλέπει τα αγαπημένα του πρόσωπα να υποφέρουν.
Τι μπορώ να κάνω, όταν η σκέψη «μεγαλώνω» με φοβίζει;
  1. Διερευνώ το «τι λέει για εμένα το ότι μεγαλώνω;». Ενδεχομένως να με φοβίζει αυτό που σημαίνει για εμένα και όχι ότι μεγαλώνω.
  2. Διερευνώ  τι χάνω υιοθετώντας αυτήν τη στάση και τι κερδίζω. Αξίζουν οι θυσίες ή μπορώ κάτι να αλλάξω, που θα με βοηθήσει;
  3. Συμμετέχω σε δραστηριότητες, που με φοβίζουν, και ελέγχω το επιπέδο του φόβου μου.
  4. Εκφράζω τα συναισθήματα και τις σκέψεις μου (βοήθεια στη δημιουργία της αίσθησης ότι δεν είμαι μόνος μου).
  5. Επικοινωνώ με κάποιον, που εμπιστεύομαι.
  6. Διερευνώ πώς θα ήταν να μεγαλώνω ιδανικά και τι με εμποδίζει.
  7. Αν επιμένει η σκέψη και τα αρνητικά συναισθήματα, είναι σημαντική η επίσκεψη σε ειδικό για παροχή κατάλληλης βοήθειας.
Είναι σημαντικό να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας ότι ο τρόπος που μας μιλάμε είναι ιδιαίτερα σημαντικός και μας επηρεάζει ποικιλοτρόπως συναισθηματικά, σωματικά και συμπεριφοριστικά. Μέσα μας θα υπάρχει αυτή η φωνή, που θα στέκει και θα αμφιβάλει για εμάς καθώς μεγαλώνουμε, η φωνή που θα προβληματίζεται καθώς αυξάνουν τα κεράκια στην τούρτα, η φωνή που θα μας υπενθυμίζει ότι γεράσαμε. Ίσως, κάθε φορά που παίρνεις το μεσημεριανό χάπι, να αναπολείς στιγμές που ήσουν λίγο πιο νέος. Είναι σημαντικό στη φωνή αυτή να απαντήσεις ότι, όσο τρομακτικά και αν ηχούν εξαιτίας των περιγραφών άλλων ατόμων ή των εικόνων από τους δικούς σου παππούδες, πάντα θα υπάρχει μία εξαίρεση σε αυτήν την φημολογία. Μία εξαίρεση, που μπορείς να την αποτυπώσεις με τη δική σου στάση, συμπεριφορά και σκέψη. Η σκέψη «μεγαλώνω», δε σημαίνει γερνάω. Αντιθέτως, μπορεί να σημαίνει ευκαιρία για νέες προκλήσεις, για εκμάθηση, για αλλαγή, για περισσότερο θετική σκέψη. Εσύ αποφασίζεις.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

On Pinterest!

On Instagram!