Σύνδρομο ευθραυστότητας στην τρίτη ηλικία

Το σύνδρομο «ευθραυστότητας» ή αλλιώς «ευπάθειας» συγκεντρώνει ολοένα και μεγαλύτερο ερευνητικό ενδιαφέρον την τελευταία δεκαετία. Ο λόγος είναι ότι πρόκειται για ένα σύνδρομο, που είναι δύσκολο να διαγνωστεί έγκαιρα, πλήττει πολλά συστήματα του

οργανισμού ταυτόχρονα και έχει πολύπλευρες επιπτώσεις τόσο για το άτομο όσο και για την κοινωνία.
Το σύνδρομο «ευθραυστότητας» εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα τρίτης ηλικίας και χαρακτηρίζεται από μυϊκή αδυναμία, έκπτωση της ικανότητας αυτοεξυπηρέτησης και μειωμένη αντοχή σε στρεσογόνους παράγοντες. Συχνά, αλλά όχι κατά κανόνα, το σύνδρομο συνοδεύεται από ψυχοσυναισθηματικά προβλήματα και έκπτωση της γνωστικής ικανότητας.
Ποια είναι τα συγκεκριμένα συμπτώματα, που πρέπει να προσέξουμε:

• Ανεξήγητη απώλεια βάρους και μυϊκού τόνου
• Αυξημένη ή εύκολη κόπωση
• Ελαττωμένος ρυθμός βάδισης, δυσκολία βάδισης, αστάθεια, μειωμένη συμμετοχή σε δραστηριότητες
• Απώλεια διάθεσης (καταθλιπτικά συμπτώματα)
• Χαμηλά ποσοστά βιταμινών D, E και καροτενοειδών
• Αστάθεια
• Ακράτεια
• Πτώσεις
• Διαταραχές του ύπνου
• Γνωστικές διαταραχές
• Ευαισθησία στο άγχος
• Σημαντικές επιπλοκές της υγείας και δυσκολία επανάκαμψης στην πρότερη λειτουργικότητα

Η έρευνα και η ενημέρωση του κοινού για το σύνδρομο αυτό είναι πολύ σημαντική για την έγκαιρη διάγνωση, πρόληψη και διαχείρισή του, καθώς προς το παρόν δεν υπάρχει ακριβής περιγραφή των αιτίων που το προκαλούν ή ενός σαφούς πρωτοκόλλου αντιμετώπισής του. Ωστόσο, πλήττει περίπου 7-8% του πληθυσμού άνω των 65 ετών και παρουσιάζει εκτεταμένες επιπτώσεις. Λόγω σωματικής αδυναμίας, η αυτονομία του ατόμου μειώνεται και αυξάνεται η ανάγκη παροχής φροντίδας από τρίτα άτομα. Παράλληλα, επιταχύνεται ο ρυθμός γήρανσης, εμφανίζεται κατάπτωση της διάθεσης, πολλά σύνοδα νοσήματα και κοινωνική απομόνωση. Κατ’ επέκταση αυξάνεται συνολικά ο κίνδυνος για την υγεία του ατόμου, αλλά και το κόστος περίθαλψης.

Από την άλλη, πρόκειται για μια κατάσταση διαχειρίσιμη, εάν μεριμνήσουμε για τη σωστή πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση. Στον τομέα της πρόληψης συγκαταλέγεται η σωστή διατροφή και η άσκηση. Έτσι, λοιπόν, τα άτομα από 65 ετών και άνω συστήνεται να λαμβάνουν επαρκή πρωτεΐνη και τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε λευκίνη, ωμέγα 3 λιπαρά, καρνιτίνη και βιταμίνη D. Επιπλέον, συστήνεται συχνή άσκηση (κατά προτίμηση με βάρη ή μηχανήματα
τύπου Power Plate που ενισχύουν την οστική πυκνότητα και τον μυϊκό τόνο) πάντα με τη συμβουλή του γιατρού τους.

Επιπρόσθετα, καθώς, όπως προαναφέρθηκε, το σύνδρομο «ευθραυστότητας» πλήττει πολλά διαφορετικά οργανικά συστήματα, θα πρέπει να γίνεται συχνή εκτίμηση της κατάστασης της υγείας αναφορικά με:

• τη διατροφή,
• τη γνωστική λειτουργία (μνήμη, γλωσσική ικανότητα, κτλ),
• την ορθή λήψη φαρμάκων, τις επιπτώσεις των φαρμάκων και το αν θα πρέπει να γίνει αναθεώρηση φαρμακευτικής αγωγής,
• την κατάσταση των νοσημάτων, από τα οποία πάσχει το άτομο, ώστε να υπάρχει σωστή
  διαχείρισή τους,
• το κινητικό σύστημα (αντανακλαστικά, ισχύς χεριών, ταχύτητα βάδισης, ισορροπία)
• την κοινωνικότητα και την ψυχοσυναισθηματική κατάσταση,
• την ικανότητα αυτο-εξυπηρέτησης,
• την οξύτητα των αισθητηρίων οργάνων (ακοή, όραση)

Τέλος, αξίζει να κρατήσουμε στο μυαλό μας ότι η ευθραυστότητα είναι μια δυναμική, αλλά όχι απαραίτητα μη αναστρέψιμη διαδικασία. Είναι εφικτό να προληφθεί, να καθυστερήσει ή να αναστραφεί.

Σωτηρία Μόζα

Γνωστική Νευροψυχολόγος M.Sc.

πηγή:https://www.gernaoallios.gr/