Με αφορμή την Ημέρα της
Γυναίκας το ΒΗΜΑgazino εξερευνά μια
παρεξηγημένη ηλικιακή ομάδα. Η Ολγα
Τρέμη, η Λιάνα Κανέλλη, η Ελενα Ακρίτα,
η Χάρις Αλεξίου και η Ντόρα Μπακογιάννη
εξηγούν γιατί διανύουν μια δεύτερη, πιο
μεστή νεότητα
Μια «boomer granny» («γιαγιά
της μεταπολεμικής γενιάς των baby boomers»)
ετοιμάζεται να εισβάλει στον Λευκό
Οίκο. Η 67χρονη Χίλαρι Κλίντον, πιθανή
διεκδικήτρια και φαβορί για το χρίσμα
των Δημοκρατικών στις προεδρικές εκλογές
του 2016, έπαιξε προ ημερών ένα απρόσμενο
χαρτί: την ηλικία της. Με αφορμή την
καμπάνια για τον εμβολιασμό κατά της
ιλαράς η πρώην πρώτη
κυρία απέστειλε
ένα tweet που προκάλεσε διαδικτυακό χάος:
«Η επιστήμη είναι ξεκάθαρη. Η Γη είναι
στρογγυλή, ο ουρανός είναι μπλε και τα
εμβόλια λειτουργούν. Ας προστατέψουμε
τα παιδιά μας. Οι γιαγιάδες ξέρουν
καλύτερα».Ηταν ο δικός της τρόπος να αποκρούσει τα πυρά ηλικιακού ρατσισμού με τα οποία βάλλεται πανταχόθεν. «Μια υποψήφια του 20ού αιώνα, η οποία δεν προσφέρει την ατζέντα που θα ωθήσει την Αμερική στον 21ο αιώνα» ήταν ένα πρόσφατο εξ αυτών· το εκσφενδόνισε ο ρεπουμπλικανός γερουσιαστής της Φλόριδας Μάρκο Ρούμπιο με την αλαζονεία των 43 του χρόνων. Η Χίλαρι όμως ξέρει καλύτερα.
Στην εποχή της «αθνητότητας» (όπως τη βάφτισε το «Time») οι γυναίκες ετών 60+ (γνωστές και ως «η αόρατη γενιά») διεκδικούν επιτέλους τον δικό τους ζωτικό χώρο. Με το προσδόκιμο ζωής να αυξάνεται στην Ευρώπη κατά 5 ώρες την ημέρα και με τους ανθρώπους άνω των 60 να υπερβαίνουν στις ΗΠΑ για πρώτη φορά στην Ιστορία τούς κάτω των 15, τα πρώιμα «ώριμα» χρόνια δεν είναι αυτά της παντόφλας, της σύνταξης και της μετακλιμακτηριακής απόσυρσης, αλλά του πιλάτες, της εσωτερικής επανατοποθέτησης και της μετά τη μητρότητα καριέρας.
Τα κοινωνικά μοντέλα ανατρέπονται, οι γυναίκες γίνονται μητέρες στα 50 τους, η επιστήμη και η τεχνολογία (αλλά και οι βαφές μαλλιών σύμφωνα με την 61χρονη Οπρα Γουίνφρεϊ) καταργούν τις παρενέργειες του χρόνου. Η μέση ηλικία μοιάζει πιο ακαθόριστη από ποτέ και τα 60 γίνονται αισίως τα νέα 40 (πολύ βολικό για την παγκόσμια βιομηχανία ομορφιάς που ποντάρει πλέον σε αυτό το «senior shock value», διοργανώνοντας καμπάνιες με «σιτεμένα» style icons όπως η 65χρονη Τουίγκι και η συνομήλική της Νταϊάν Κίτον).
Τα στερεότυπα βέβαια δεν έχουν εκλείψει (η Μέριλ Στριπ θα δεχτεί τρεις απανωτές προτάσεις για ρόλους μάγισσας, λίγο αφότου γιορτάσει τα 40ά γενέθλιά της), αλλά αμβλύνονται. Το BHMAgazino μίλησε με γνωστές Ελληνίδες που έχουν κλείσει τα 60 - όλες εκπρόσωποι μιας ώριμης και θαλερής female power - και διερεύνησε πώς μια μεγαλύτερη γυναίκα διεκδικεί σήμερα να απολαύσει μια προσωπική και επαγγελματική νεότητα.
Ντόρα Μπακογιάννη, 61 ετών
«Τα 60 είναι θαύμα!»
Σε ένα «κόμμα ηλικιωμένων» (ψηφοφόρων, όχι στελεχών) όπως η ΝΔ, η 61χρονη εφέτος Ντόρα Μπακογιάννη, που πρόσφατα απέκτησε το πέμπτο εγγόνι της, παραμένει πρωταγωνίστρια στα γαλάζια power games για την επόμενη ημέρα. Παρούσα στο πρόσφατο δείπνο της «Αθηναΐδας» (με τον μεσσηνιακό, όπως φημολογείται, μεζέ) αλλά και στην κούρσα της διαδοχής (παρά τις διαβεβαιώσεις της ιδίας για το αντίθετο), προταθείσα (έστω από τον Πάνο Καμμένο) και για την Προεδρία της Δημοκρατίας, η Ντόρα σήμερα κάθε άλλο παρά «αόρατη» είναι. «Οχι, στην πολιτική τουλάχιστον οι γυναίκες δεν παροπλίζονται λόγω ηλικίας» τονίζει στο BHMAgazino. «Δείτε για ποιες γυναίκες μιλάνε σήμερα στη δημόσια σφαίρα: τη Λούκα Κατσέλη, τη Μαριέττα Γιαννάκου... Η κρίση είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να αφήσεις τα στερεότυπα να επικρατήσουν. Ο κόσμος έχει ένστικτο. Σου λέει “είναι όμορφη”, “είναι νέα”, “ναι, να μπει στη Βουλή”, “ναι, να μάθει”, αλλά μόλις φθάνουν τα ζόρικα σου λέει “ας πάμε σε κάποια που ξέρει να το χειριστεί”».
Οι ώριμες της πολιτικής σφαίρας δεν περιθωριοποιούνται, αλλά δεν παύουν να φθείρονται από ένα ιδιότυπο (και λίαν απεχθές) μείγμα σεξισμού και ηλικιακού ρατσισμού, συχνά δε ενδεδυμένου με μια γλυκερή επίφαση «πολιτικής ορθότητας». Η πρωτότοκη κόρη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη θυμάται μια συνάντησή της με τη Χίλαρι Κλίντον στους δρόμους του Κογκρέσου: «Πιάσαμε την κουβέντα... Ο μεγαλύτερος μύθος, ξέρετε, είναι ότι οι γυναίκες πολιτικοί δεν συζητάμε τέτοια πράγματα. Ετυχε εκείνη την ημέρα να είναι κουρασμένη, πιεσμένη, απεριποίητη. Είχαμε μια άνεση μεταξύ μας. “Βρε συ Χίλαρι, μήπως πρέπει να κάνεις καμιά προσπάθεια από πλευράς ίματζ;” της είπα. Θυμάμαι την απάντησή της: “Ξέρεις κάτι; Πρέπει κάποια στιγμή να φτάσουμε σε ένα σημείο που θα τους αρέσουμε όπως είμαστε. Γιατί δηλαδή δεν θα το πουν ποτέ αυτό σε έναν άνδρα;”».
Η Ντόρα Μπακογιάννη (που κάθε πρωί στις 6.30 κάνει πιλάτες και ποδήλατο) το έχει βιώσει από την απαρχή του ενεργού πολιτικού βίου της που μετρά εφέτος 26 χρόνια. «Είναι κάτι που πρέπει να το λάβεις σοβαρά υπ’ όψιν σου. Οτι μαζί με όλα τα υπόλοιπα που έχεις να παλέψεις, είναι και η εικόνα σου. Και όταν είσαι νέα, αλλά ιδιαίτερα μετά τα 50 ή τα 60. Είναι κάτι που ένας άνδρας δεν έχει να αντιμετωπίσει ποτέ. Δεν είναι ποτέ το ίδιο η κόρη του Μητσοτάκη με τον γιο του Μητσοτάκη! Κάνει απεγνωσμένη προσπάθεια ο Βαρουφάκης να συζητήσουν για την εμφάνισή του. Σε εμένα όμως είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μου. Είσαι κουρασμένη; “Εχει ρυτίδες, είναι χάλια”. Είσαι ξεκούραστη; “Εκανε λίφτινγκ”. Πάχυνες; “Ντουλάπα έγινε”. Αδυνάτισες; “Τα Χανιά και η Αθήνα βουίζουν ότι είναι άρρωστη ή ετοιμοθάνατη”. Σε μια εκλογή που έτυχε να φοράω συχνά ένα αγαπημένο μου μπεζ σακάκι, έγινε τηλεφώνημα στο γραφείο μου: “Δεν τελείωσε το τόπι;”. Οταν γεννήθηκε το πρώτο μου εγγόνι, ο Παύλος, ήμουν 52 χρόνων, στο φόρτε μου θεωρητικώς... Συζητήθηκε μήπως θα έπρεπε να αποφύγω τον τίτλο της “γιαγιάς”. “Δεν είσαστε καλά!” τους απάντησα. “Είναι ο μεγαλύτερος τίτλος τιμής και σε όποιον αρέσει”. Αυτή ήταν, νομίζω, η πρώτη μου συνειδητή απόφαση να τα “βρω” με την ηλικία μου».
Οι κακές γλώσσες του κοινοβουλευτικού ρεπορτάζ έχουν ήδη αρχίσει να μιλούν για την ενδοοικογενειακή υπονόμευση που νομοτελειακά θα δεχτεί από τα νεότερα μέλη της δυναστείας (τον 47χρονο αδελφό της και κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο της ΝΔ, Κυριάκο, αλλά και τον 36χρονο γιο της, περιφερειάρχη σήμερα Στερεάς Ελλάδας, Κώστα Μπακογιάννη), ιδιαίτερα σήμερα που αναζητείται εναγωνίως ο «40άρης» αρχηγός-αντίδοτο στην κατάφωρη νεότητα του Αλέξη Τσίπρα. Η Ντόρα Μπακογιάννη διαμηνύει «Οποιοσδήποτε έχει κάτι να πει καλύτερα να το πει επί της ουσίας και όχι με στερεότυπα» και περιγράφει την άνοιξη των «swinging 60s»: «Πολύς κόσμος αναρωτιέται τι έπαθε η Ντόρα. Τίποτα δεν έπαθε. Απλώς έγινε 60! Εγώ την ηλικιακή μου κρίση τη βίωσα στα 50. Τα 60 είναι θαύμα! Θυμάμαι μου το είχε πει η Νόνικα Γαληνέα κάποτε και δεν την πίστευα. Εχεις απελευθερωθεί πλήρως από τα must και στην προσωπική και στην επαγγελματική σου ζωή, έχεις ισορροπήσει, τα έχεις βρει με τον εαυτό σου, έχεις έρθεις σε επαφή με τη θνητότητά σου, αν και σε αυτό εγώ δεν είμαι ο κανόνας – υποχρεώθηκα να το κάνω πολύ νωρίς. Τα 60 είναι η εποχή της αυτογνωσίας και του “the sky is the limit”. Νιώθεις πια ότι έχεις να δώσεις και να πάρεις, χωρίς συμπλέγματα, χωρίς ενοχές. Θα σας πω και ένα γυναικείο, “βλακώδες” παράδειγμα. Εχω ύψος 1,84 και δεν φορούσα ποτέ τακούνια. Πότε φόρεσα για πρώτη φορά; Πέρυσι. Ενα πολύ μικρό δείγμα τού πώς αλλάζουν τα πράγματα και στη γυναικεία σου υπόσταση».
Ελλη Στάη, 61 ετών
«Ο ηλικιακός ρατσισμός των media»
Ολγα Τρέμη, 64 ετών
«Με την εικόνα δεν νικάς τον χρόνο»
Λιάνα Κανέλλη, 61 ετών
«Οι γυναίκες στα 60 έχουν δικαίωμα να είναι ωραίες επειδή είναι 60»
Ορμώμενη εκ του «Ομιλείτε ελληνικά» τηλεοπτικού παρελθόντος της, η αθεράπευτη λεξιθήρας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος προτείνει τις λέξεις «γηροφοβία» και «ηλικιοπληξία» ως ακριβέστερες αποδόσεις του αγγλικού όρου «ageism». Η ίδια αποφαίνεται ότι δεν έχει πέσει ποτέ θύμα του εντός του ελληνικού Κοινοβουλίου. «Θα έλεγα, αντιθέτως, ότι υπάρχει πλέον και μια θετική πλευρά. Ο κόσμος έγινε λίγο πιο δημοκρατικός. Δεν δέχεται πια εύκολα αυτόν τον διαχωρισμό σε πρώτη, δεύτερη και τρίτη ηλικία. Πριν από 40 χρόνια η γυναίκα των 60 ήταν αόρατη. Ομως πριν από 20 χρόνια άρχισαν να τη βλέπουν, χάρη στις γυναίκες με εξουσία αλλά και στις σταρ του Χόλιγουντ. Οι Αμερικανίδες είναι πρωτοπόρες σε αυτό, κατέστησαν τη μεγαλύτερη γυναίκα ορατή».
Γιάννα Αγγελοπούλου, 60 ετών
Το kanreki της Γιάννας Αγγελοπούλου
Χάρις Αλεξίου, 65 ετών
«Η ανάμνηση της νεότητας είναι επώδυνη όταν οι επιθυμίες είναι ακόμη ζωντανές»
Η πάντα ευρισκόμενη σε εγρήγορση ελληνίδα ερμηνεύτρια (προ μηνών εξέπληξε εκ νέου αποσπώντας το Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης για το βιβλίο «Πάντα ήρωες» του Φαμπιέν Μαρσό) καταθέτει πάντως ότι ο καλλιτεχνικός χώρος δεν υποφέρει και τόσο από αυτού του τύπου τον ρατσισμό: «Ισως γιατί οι καλλιτέχνες, θα μπορούσαμε να πούμε, δεν έχουν ηλικία; Ζουν σε μια σφαίρα άυλου χρόνου; Εχουμε τόσα παραδείγματα. Αν μιλάμε όμως για άτομα που καθιερώθηκαν λόγω της “εξωτερικής” εικόνας τους, σίγουρα εκεί η “ζωή” είναι σύντομη».
Ο Μάκης Μάτσας έλεγε πρόσφατα ότι η Αλεξίου ήταν η πιο ωραία γυναίκα που πέρασε το κατώφλι της Minos. Πόσο δύσκολο είναι τελικά για μια καλλιτέχνιδα με 45 χρόνια στο ελληνικό τραγούδι να απεγκλωβιστεί από την εικόνα του εξιδανικευμένου (για την ίδια και για τον κόσμο) εικόνα του νεότερου εαυτού της; «Αχ αυτές οι φωτογραφίες και τα βίντεο!» γελάει.«Συνηθίζεις, δεν μπορείς να κάνεις και αλλιώς. Ευτυχώς υπάρχει η ροκ στάση στη συμπεριφορά μου και το μεγαλύτερο ποσοστό του κοινού μου που είναι πολύ νεότερο από μένα – άρα δέχεται αυτό που είμαι σήμερα – δεν μπαίνει στη σύγκριση με την παλιά εικόνα. Αυτό είναι το τυχερό κομμάτι. Μακάρι ο χωρισμός μου με το κοινό να γίνει κοινή συναινέσει». Σε τι υπερτερεί τελικά η 65χρονη σε σχέση με την 25χρονη Χαρούλα Αλεξίου; «Είμαι μητέρα, κι αυτό είναι υπέροχο! Εχω αγαπηθεί, έχω γυρίσει τον κόσμο, είμαι αυτόνομη, γνωρίζω πιο πολύ τον εαυτό μου και τους άλλους κι έχω απαλύνει το άσπρο-μαύρο στην κατανόηση των πραγμάτων».
Ελενα Ακρίτα, 60 ετών
«Στα 40 ήθελα να πεθάνω! Τώρα έχω συμφιλιωθεί με τον χρόνο»
Η ίδια παραδέχεται ότι έχουν πολλάκις επιχειρήσει να την πλήξουν μέσω της ηλικίας της. «Γελάω όταν με “χτυπάνε” σε αυτό. Ακριβώς επειδή έχουν γαλουχηθεί με αυτόν τον ageism, αισθάνονται ότι άμα πεις σε μια γυναίκα ότι είναι μεγάλη την πονάς. Εγώ, σας είπα, το έχω αφήσει πίσω μου. Τώρα δεν με αγγίζει. Και δεν με αγγίζει όχι γιατί μου αρέσει που μεγαλώνω (αν μια νεράιδα με ρωτούσε “Θα ήθελες να είσαι 38;”, θα της έλεγα “Ναι, θα ήθελα να είμαι 38”), αλλά γιατί δεν έχω να κρύψω κάτι. Ούτε στην εμφάνισή μου ούτε σε τίποτα. Επιτίθεσαι σε μια γυναίκα η οποία με τη συμπεριφορά της προς τα έξω σου δίνει το όπλο να το κάνεις. Τι νόημα έχεις, π.χ., να πεις σε κάποιον “Είσαι κοντός”; Αμα είναι, είναι. Ή να του πεις “Είσαι 30, 40, 50, 70, 100;”. Αμα είναι, είναι. Εμένα δεν είναι αυτή η αχίλλειος πτέρνα μου. Κάποια θα έχω, δεν μπορεί, αλλά δεν θα τους τη δώσω και στο πιάτο!». Και καταλήγει: «Νομίζω τελικά ότι το πρόβλημα είναι να διαχωρίσουμε τους ανθρώπους που είναι νέοι μέσα τους με τους ανθρώπους που νεάζουν. Νεάζον είναι το άτομο που “τραβιέται”, “μποτοξιέται”. Η μητέρα μου, πάλι, που έχει και εξαιρετική σχέση με την τεχνολογία, παραμένει νέος άνθρωπος».
Οι age perfect της διπλανής πόρτας
Υπάρχει βέβαια και ο αντίλογος ότι αυτή η (κατά πολλούς) τεχνητή εξιδανίκευση των 60 με πρότυπα γυναίκες σε κυρίαρχες θέσεις της πολιτικής, των μπίζνες και του θεάματος παγιδεύει ακόμη περισσότερο τα απλά μέλη αυτής της ηλικιακής ομάδας. Διότι όσα fillers και αν έχεις κάνει, όσο γυμνασμένη και αν είσαι, όση εσώτερη δύναμη και αν έχεις, δεν θα έχεις ποτέ τη λάμψη (ούτε την ειδικό στην haute coiffure) της 69χρονης ντέιμ Ελεν Μίρεν στην πρόσφατη καμπάνια Age Perfect της L’Oréal. «Τα 60 είναι τα νέα 40; Μην αυταπατάσθε, κυρίες μου. Γιατί το να προσπαθείς να γίνεις μια σειρήνα του σεξ ενώ διανύεις την έβδομη δεκαετία της ζωής σου είναι σκέτη πλάνη» ήταν ο τίτλος άρθρου της δημοσιογράφου Λίντα Κέλσεϊ στην «Daily Mail online». Μεταξύ άλλων θα επισημάνει: «Aντίθετα με τη γενιά των μαμάδων μας, δεν υπάρχει σήμερα οδικός χάρτης για το πώς να είναι σήμερα μια γυναίκα 60 και άνω».
Οι ειδικοί εστιάζουν στο ότι η 60χρονη γυναίκα σήμερα άγεται και φέρεται από τμήματα μάρκετινγκ που διψώντας για νέο καταναλωτικό αίμα σκηνοθετούν την ουτοπία μιας σεξουαλικής και κοινωνικά χρήσιμης μέσης ηλικίας (δεν είναι τυχαία η θεαματική αύξηση των διαζυγίων στη Βρετανία στις γυναίκες των 60 ετών και άνω). Η σύγχρονη 60άρα, λένε, σχεδόν δεν ξέρει πλέον ποια είναι. Είναι μια ώριμη γυναίκα που καλείται να ζήσει τη «νιότη των γηρατειών» της και να κολυμπήσει από την Κούβα μέχρι τη Φλόριδα (όπως η 64χρονη αμερικανίδα κολυμβήτρια Νταϊάνα Νιάντ το 2013); Ή μήπως κινδυνεύει να γελοιοποιηθεί οικτρά όπως η 56χρονη Μαντόνα στα τελευταία Brit Awards («Ελπίζω η γιαγιά να είναι ok. Στην ηλικία της ένα σπασμένο ισχίο μπορεί να σημαίνει το τέλος» έλεγε ένα από τα πλέον τοξικά tweets μετά τη θεαματική πτώση της προ ημερών). Ισως την απάντηση να την είχε δώσει πολλά χρόνια πριν μια γυναίκα που δεν έκλεισε ποτέ τα 60. «Δεν πιστεύω στη γήρανση» έγραψε η Βιρτζίνια Γουλφ (που αυτοκτόνησε στα 59 της, στις 28 Μαρτίου 1941). «Πιστεύω στο να αλλάζεις παντοτινά τη θέση σου απέναντι στον ήλιο».
πηγή:http://www.tovima.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.