Ψυχοσωματικά συμπτώματα στην τρίτη ηλικία

Το αίσθημα το αισθανόμαστε και κανείς δεν το αμφισβητεί. Πολλές φορές, όμως, οι άνθρωποι είτε προσπαθούμε να το πνίξουμε, είτε δεν έχουμε το κατάλληλο πλαίσιο να το εκφράσουμε. Όταν το αίσθημα γυρίζει πίσω στον οργανισμό, αναφερόμαστε σε ψυχοσωματικά συμπτώματα. Για τον λόγο

αυτόν, ο πόνος ο βουβός βρίσκει τον τρόπο να παίρνει μορφή στο σώμα μας, όπως μέσα από την κεφαλαλγία και τον έρπητα.

Τα παραπάνω άλγη, κατόπιν ιατρικής εξέτασης και εφόσον αποκλειστούν τα φυσιολογικά αίτια, είναι πιθανό να οφείλονται στην εσωτερίκευση αισθημάτων όπως το άγχος και η θλίψη. Οι ψυχοσωματικοί πόνοι ποικίλουν ανάλογα με τη γενετική προδιάθεση του κάθε ατόμου. Η συναισθηματική φόρτιση βρίσκει διέξοδο:

• στο καρδιαγγειακό σύστημα: ταχυκαρδία, τσίμπημα στο στήθος, φτερούγισμα της καρδιάς
• στο πεπτικό σύστημα: καούρες, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, διαταραχές σπαστικής κολίτιδας
• στη σεξουαλική δυσλειτουργία
• στο ενδοκρινολογικό σύστημα: νευρικό σύστημα, αναπνευστικό σύστημα, ταχύπνοια, δύσπνοια
• στο μυοσκελετικό: οσφυαλγία
• στις δερματικές παθήσεις, όπως είναι η ξηροδερμία, οι οποίες συνδέονται κατά κύριο λόγο με άγχος και κατάθλιψη.
• στις διατροφικές διαταραχές

Παράλληλα, πολλές από τις ψυχολογικές διαταραχές , αν όχι όλες, εμφανίζουν ως συμπτωματολογία άλγος στο σώμα σύμφωνα με την βιβλιογραφία. Ο σωματικός πόνος δεν οφείλεται πάντοτε σε οργανικά αίτια. Ενίοτε έχει τις ρίζες του σε αγχώδεις διαταραχές και καταθλιπτική συμπτωματολογία. Γενικότερα η ψυχοπαθολόγια εκδηλώνεται μέσα από ύπαρξη σωματικών πόνων, που μοιάζουν με προβλήματα υγείας. Για τον παραπάνω λόγο εγείρουν την ανησυχία των ατόμων που τα εκδηλώνουν. Το άγχος, ο υπερβολικός φόβος, η ανησυχία, η νευρικότητα, η ευερεθιστότητα, η διαταραχή συγκέντρωσης/προσοχής, η διαταραχή ύπνου, το αίσθημα δυσφορίας, ο πονοκέφαλος, ο πόνος των μυών είναι ορισμένες μόνο εκδηλώσεις των ψυχοσωματικών συμπτωμάτων.

Αγχώδες Σύνδρομο

Τα ψυχοσωματικά συμπτώματα του Αγχώδους Συνδρόμου είναι:

• Αναπνευστικά: Λαχάνιασμα, Αίσθημα πνιγμού, δύσπνοια, αναστεναγμός
• Καρδιαγγειακά: Αίσθημα παλμών, προκάρδιο άλγος, αίσθημα δυσφορίας
• Ουρογεννητικά: Με επίταση, διάθεση ούρησης, ελαττωμένη libido, αδυναμία στύσης, ανοργασμία
• Νευρολογικά: ζάλη, αίσθημα αιμωδίας σπασμό, κνησμός

Το άγχος κλινικά δύναται να εκδηλωθεί σε μία από τις παρακάτω μορφές:

• Κρίσεις πανικού
• Γενικευμένο Άγχος
• Διαταραχή άγχους/κατάθλιψης
• φοβία
• Ιδεοληψίες
• Ψυχαναγκασμός

Συγκεκριμένα, οι αγχώδεις διαταραχές είναι:

• Διαταραχή πανικού με ή χωρίς αγοραφοβία
• Ειδική φοβία
• Κοινωνική φοβία
• Ψυχαναγκαστική/Καταναγκαστική Διαταραχή

Πώς αντιλαμβανόμαστε τα ψυχοσωματικά συμπτώματα;

Το ερώτημα που προκύπτει είναι με ποιον τρόπο αντιλαμβανόμαστε ότι τα παραπάνω συμπτώματα οφείλονται σε αίσθημα άγχους ή σε κάποιο πρόβλημα υγείας. Συνήθως τα άτομα που εμφανίζουν την παραπάνω συμπτωματολογία έχουν ήδη επισκεφτεί ιατρό για εξέταση και διερεύνηση της συμπτωματολογίας. Είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί η σπουδαιότητα απόκλισης προβλήματος υγείας. Πάντοτε, σε συνεργασία με κατάλληλα εκπαιδευμένο ιατρικό προσωπικό, δημιουργείται πλάνο αντιμετώπισης και φροντίδας του ατόμου με σεβασμό στη μοναδικότητα των αναγκών του.

Σημαντικό, επίσης, ρόλο στο να διακρίνουμε τα ψυχοσωματικά συμπτώματα διαδραματίζουν:

1) το υποστηρικτικό περιβάλλον του ατόμου, το οποίο αντιμετωπίζει με κατανόηση και ενσυναίσθηση τα αισθήματά του,

2) η συνειδητοποίηση από το ίδιο το άτομο του τι ακριβώς του συμβαίνει

3) η επαγγελματική καθοδήγηση ενός ειδικού σε θέματα ψυχικής υγείας.

Το σώμα αποτελεί έναν χάρτη, που πολλές φορές μας δείχνει σημάδια για αποκρυπτογράφηση. Είναι εκείνο που θα αποτελέσει πυξίδα για την αρχική κατανόηση «ότι κάτι συμβαίνει», «ότι κάτι δεν πάει καλά». Πολλές φορές ακόμα και τα όργανα, όπου εκδηλώνεται το άλγος, μπορούν να αποτελέσουν πηγή ένδειξης του βαθύτερου αιτίου του προβλήματος που βιώνουμε. Για παράδειγμα, τα φαγωμένα νύχια ενδέχεται να υποθάλπουν αισθήματα θυμού, ανασφάλειας και απογοήτευσης και να δείχνουν μια πορεία ενηλικίωσης με μη προστατευτικούς γονείς. Είναι σημαντικό να είμαστε παρατηρητές των σημαδιών αυτών και της πορείας τους σε συνάρτηση με το πώς νιώθουμε και τι σκεφτόμαστε. Είναι σημαντικό να μην τα αγνοούμε, αλλά να κατανοούμε ότι έχουν λόγο ύπαρξης. Ας μην το ξεχνάμε.

Μαρία Μαρκαντωνάτου

Κλινική Ψυχολόγος (Γνωσιακό Συμπεριφοριστικό Μοντέλο)

E-mail: maria_markant90@hotmail.com

πηγη:https://www.gernaoallios.gr/