Οταν μεγαλώνω τι γίνεται με το παιδί που κρύβω μέσα μου;

 

Η διαδικασία του να μεγαλώνει κανείς είναι μια κοινή και  αναπόφευκτη διεργασία για όλους τους ανθρώπους. Ο τρόπος, όμως, που μεγαλώνουμε είναι μια τελείως εξατομικευμένη υπόθεση. Ο κάθε άνθρωπος έχει έναν διαφορετικό τρόπο να  βιώνει την ωρίμανσή του. Διάφοροι παράγοντες συμβάλλουν σε αυτό. Τους σημαντικότερους από αυτούς μπορούμε να τους ανακαλύψουμε γυρίζοντας πίσω στο παρελθόν μας.

Ας προσπαθήσουμε να θυμηθούμε την εποχή που ήμασταν παιδιά. Ας κλείσουμε τα μάτια και ας φέρουμε στο νου μια παιδική μας ανάμνηση. Τι θυμόμαστε; Ποιες εικόνες μάς έρχονται στη μνήμη; Ποιες μυρωδιές; Πώς αισθανόμασταν για τον εαυτό μας και για τους άλλους γύρω μας;

Όταν πρωτοήρθαμε σε αυτόν τον κόσμο, για πολλά χρόνια εξαρτιόμασταν πλήρως από τους γονείς μας. Εξαρτιόμασταν από τους ενήλικες γύρω μας, για να μας ταΐσουν, να μας ντύσουν, να μας προσφέρουν ασφάλεια  και να μας φροντίσουν σωματικά και συναισθηματικά. Πήρε αρκετά χρόνια, μέχρι να προχωρήσουμε προς την ανεξαρτησία. Τα παιδιά εκτίθενται, λοιπόν, για ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα στη φροντίδα των ενηλίκων. Οι γονείς από την άλλη , ακόμη και οι πιο δημοκρατικοί, έχουν συγκεκριμένες προσδοκίες, όνειρα και επιθυμίες για τα παιδιά τους, άλλοτε συνειδητές και άλλοτε ασυνείδητες. Καθώς μεγαλώνει, λοιπόν, το παιδί, για να διαμορφώσει την αίσθηση εαυτού, πρέπει να μάθει να ανταποκρίνεται σε ό,τι αναμένεται  από αυτό. Κατά την αλληλεπίδραση μεταξύ γονέα και παιδιού , το δεύτερο διαμορφώνει, μέσα από το πρόσωπο του ενήλικα που το φροντίζει, την αίσθηση του εαυτού του. Έτσι, αν απέναντί του έχει έναν θυμωμένο γονιό, μαθαίνει να θεωρεί τον εαυτό του ως ένα παιδί που προκαλεί θυμό, αν έχει έναν θλιμμένο γονιό, ως ένα παιδί που προκαλεί θλίψη και, αν έχει έναν φροντιστή-γονιό, ως ένα παιδί που του αξίζει να φροντίζεται.

Σε αυτό το συναισθηματικό καθρέφτισμα πολλές από τις συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού δεν ακούγονται. Αυτό συμβαίνει, γιατί  και οι γονείς υπήρξαν με τη σειρά τους παιδιά, των οποίων οι συναισθηματικές ανάγκες κάποτε δεν ακούστηκαν με τον τρόπο που εκείνοι χρειάζονταν και, έτσι, μεγάλωσαν με τα δικά τους «τυφλά» σημεία. Ο βαθμός, στον οποίο έχει μείνει αφρόντιστο το παιδί που κάποτε υπήρξαμε, επηρεάζει και την ενήλικη ζωή μας και, ασφαλώς, την αίσθηση της αυτοεικόνας μας.

Το εσωτερικό μας παιδί

Το παιδί που κάποτε υπήρξαμε είναι ένα παιδί, που όλοι κουβαλάμε μέσα μας. Είναι το αφρόντιστο παιδί, του οποίου οι ανάγκες δεν καλύφθηκαν με τον τρόπο που εκείνο είχε ανάγκη και θα ήθελε. Είναι το εσωτερικό παιδί (innerchild) που κουβαλάμε σε όλη μας την ενήλικη ζωή και ψάχνουμε συνειδητά ή ασυνειδητα τρόπους να το φροντίσουμε και να του καλύψουμε τις ανάγκες που κάποτε δεν ακούστηκαν.  Οι γονείς, όμως, του εσωτερικού μας παιδιού είμαστε μόνο εμείς. Αν δεν προσπαθήσουμε να ακούσουμε τις ανάγκες αυτού του παιδιού, ώστε να μπορέσουμε να το φροντίσουμε, τότε η ενήλικη εκδοχή μας θα αισθάνεται συνεχώς παραμελημένη , αβοήθητη και μόνη, ενώ θα επιζητά μάταια κάποιον να τη φροντίσει.

Μεγαλώνουμε… όμως πότε ενηλικιωνόμαστε;

Η αλήθεια είναι ότι η πλειοψηφία όλων όσων θεωρούνται ενήλικοι δεν έχουν στην πραγματικότητα ενηλικιωθεί ακόμη. Μεγαλώνουμε, όμως η συναισθηματική μας ενηλικίωση δεν ταυτίζεται σχεδόν ποτέ με τη χρονολογική. Η συναισθηματική ωρίμανση και πραγματική ενηλικίωση έρχεται, όταν είμαστε σε θέση εμείς οι ίδιοι πρώτα να αναγνωρίσουμε και έπειτα  να αποδεχτούμε ,να αγαπήσουμε και να φροντίσουμε το παιδί που έχουμε μέσα μας. Για τους περισσότερους ενήλικες αυτό δε συμβαίνει ποτέ , αντιθέτως οι περισσότεροι άνθρωποι τείνουν να αγνοούν, να παραμελούν και να αποφεύγουν το εσωτερικό τους παιδί. Το απορρίπτουν και ποτέ δεν είναι σε θέση να ακούσουν τις ανάγκες του.

Οι «ενήλικες» λανθασμένα θεωρούν ότι έχουν ξεπεράσει , ότι έχουν αφήσει πίσω  τα παιδικά τους τραύματα, τους φόβους , τις αγωνίες και τον θυμό που είχαν ως παιδιά, απλά και μόνο επειδή δεν τα σκέφτονται πια ή επειδή έχουν περάσει τα χρόνια. «Πρέπει να ανταποκριθώ στον ρόλο των ενηλίκων, πρέπει να συμπεριφέρομαι ως ενήλικας», σκέφτονται και πάνε παρακάτω. Στην πραγματικότητα, όμως,  αυτό που συμβαίνει είναι ότι ζουν , επηρεάζονται και κινούνται συνεχώς κάτω από τον έλεγχο και την σκιά του εσωτερικού τους παιδιού χωρίς καν να το καταλαβαίνουν. Για πολλούς δεν είναι ο ενήλικος εαυτός τους που καθοδηγεί τη ζωή τους, αλλά το πληγωμένο συναισθηματικά παιδί, που κάποτε υπήρξαν (αλλά δεν αποδέχθηκαν ποτέ) και ζει σε ένα ενήλικο σώμα. Όσο δεν αναγνωρίζουμε αυτό το παιδί μέσα μας και όσο το αγνοούμε, τόσο αυτό αποκτά μεγαλύτερη δύναμη και, αντί να χαρεί και να «παίξει»,  αποδυναμώνει και επιβαρύνει τον ενήλικο εαυτό μας, γιατί παραμένει καταπιεσμένο και παραμελημένο.

Όλα όσα δεν πήραμε ως παιδιά στο παρελθόν από τους γονείς μας είναι χρήσιμο να τα αντιμετωπίζουμε στο παρόν. Όσο επώδυνο και αν είναι αυτό, αποτελεί μια απαραίτητη διαδικασία, που διασφαλίζει την ψυχική μας ισορροπία και υγεία στο μέλλον. Ενηλικίωση σημαίνει να έρχομαι αντιμέτωπος με τα τραύματα του παρελθόντος, με τις στενοχώριες και τις απογοητεύσεις. Οι συναισθηματικές εκκρεμότητες του παρελθόντος ίσως να μην μπορούν να αλλάξουν, μπορούν όμως να οδηγήσουν στην αποδοχή,  στη διαφοροποίηση και στην ψυχική ευεξία.

Η αυθεντική ενηλικίωση βοηθάει  στην αποδοχή του παρελθόντος και οδηγεί στο να αναλάβουμε εμείς οι ίδιοι την προσωπική φροντίδα του εσωτερικού μας παιδιού και να το αγαπήσουμε. Η αυθεντική ενηλικίωση οδηγεί, με τη σειρά της, και στην αυθεντική ωρίμανση. Δεν είναι ποτέ αργά να ακούσουμε και να φροντίσουμε το παιδί που κάποτε υπήρξαμε και να απολαύσουμε τα συναισθήματα, που απορρέουν από αυτό. Ένα παλιό ρητό λέει:

Δε σταματήσαμε να παίζουμε, επειδή μεγαλώσαμε και γεράσαμε. Μεγαλώσαμε και γεράσαμε, επειδή σταματήσαμε να παίζουμε.

Η ουσιαστική ενηλικίωση οδηγεί στην ουσιαστική ωρίμανση

Όταν οι άνθρωποι αισθάνονται ότι οι ανάγκες τους έχουν ακουστεί , βιώνουν αυθεντικότερα το αίσθημα του  «ανήκειν» και διασφαλίζουν μια αίσθηση αυτοαξίας,  καθώς εισέρχονται στις επόμενες δεκαετίες της ζωής τους. Όσο λιγότερες μισοτελειωμένες συναισθηματικές εκκρεμότητες έχουμε με το παρελθόν μας, τόσο μεγαλύτερες οι πιθανότητες για συναισθηματική υγεία και ευεξία στην ώριμη ηλικία.

Έρευνες (Rennemark & Hagberg, 1997) έχουν δείξει ότι όσο πιο θετικά βιώνουν το παρελθόν τους οι άνθρωποι στην τρίτη ηλικία, τόσο πιο έντονο το αίσθημα της συναισθηματικής ολοκλήρωσης και ικανοποίησης στο τώρα. Δηλαδή, όσο περισσότερο ολοκληρωμένα έχουν βιώσει τη συναισθηματική τους ανάπτυξη μέσα από τα χρόνια που πέρασαν, τόσο με μεγαλύτερη συνέπεια βιώνουν το παρόν τους και είναι σε επαφή με τον εαυτό τους σε αυτήν την ηλικία. Πιο συγκεκριμένα, βρέθηκε ότι η ανάμνηση του παρελθόντος σε ηλικιωμένους επηρεάζει την ψυχική υγεία του παρόντος και υπάρχει σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στον τρόπο που θυμόμαστε το παρελθόν μας και στην επιρροή που έχει στην τωρινή μας αίσθηση για τον εαυτό μας. Γεγονός που υπογραμμίζει το πόσο σημαντικό είναι να μην αφήνουμε συναισθηματικές εκκρεμότητες, γιατί η αποφυγή των συναισθημάτων του παρελθόντος δρα συσσωρεύτηκα στην ψυχική υγεία του παρόντος, κάτι που ενδεχομένως δρα επιβαρυντικά στην ήδη επιβαρυμένη πολλές φορές ψυχολογία της τρίτης ηλικίας. Η Linda George (2010)  υποστηρίζει τη σημασία που έχει για την ψυχική υγεία του κάθε ηλικιωμένου ανθρώπου το πώς νιώθει και πώς βιώνει τη ζωή που έζησε μέχρι τώρα, πώς την αξιολογεί και πόσο αισθάνεται ότι έχει μάθει να αγαπάει τον εαυτό του ,να τον αποδέχεται και να τον φροντίζει.

Τις τελευταίες δεκαετίες πολλοί είναι οι ερευνητές, που υπογραμμίζουν τη σπουδαιότητα του να φροντίζεις το εσωτερικό σου παιδί και την ιδιαίτερη σημασία,  που έχει αυτό, για την ψυχολογία και στην τρίτη ηλικία.

Αν όχι τώρα, τότε πότε; Αν όχι εμείς, τότε ποιοι;

Δεν είναι ποτέ αργά, για να επικοινωνήσεις με τον εαυτό σου. Σε πείσμα των στερεοτύπων για το μεγάλωμα, δεν είναι ποτέ αργά να μιλήσεις με το παιδί που κρύβεις μέσα σου. Τα στερεότυπα γύρω από το γήρας το μεγαλύτερο κακό που κάνουν, εκτός από το ότι πληγώνουν τα συναισθήματα των ανθρώπων, είναι ότι περιορίζουν τη φαντασία τους! Σαν μικρά παιδιά και οι ηλικιωμένοι συνήθως κάνουν ό,τι αναμένεται από αυτούς να κάνουν και έτσι αισθάνονται, όπως αναμένουν οι άλλοι να αισθάνονται, δηλαδή ηλικιωμένοι.

Είναι όμως μια ευκαιρία τώρα να έρθεις σε επαφή με το εσωτερικό σου παιδί για ακόμη μια φορά ή έστω για πρώτη φορά. Επικοινώνησε με το μικρό κορίτσι ή με το μικρό αγόρι, που κάποτε ήσουν.  Γιατί όχι; Ρώτησε τον/την τι ονειρευόταν ότι θα ήθελε να γίνει, όταν μεγαλώσει. Χόρεψε μαζί του/της στο σαλόνι, τραγούδησε ένα τραγούδι, κολύμπησε γυμνός/η. Ζωγράφισε και άφησε την φαντασία σου ελεύθερη. Αφιέρωσέ του/της ένα ταξίδι που πάντα ήθελε, κάνε του/της ένα δώρο που θα τον/την έκανε χαρούμεν/η.

Τώρα είναι η ώρα να ξανασυνδεθείς με το παιδί που κάποτε ήσουν! Άφησε για λίγο τη σοφία και άλλαξε τους φακούς σου.Ένα από τα πιο υπέροχα πράγματα μετά την ηλικία των 60 χρόνων είναι ότι δε χρειάζεται πια να αποδείξεις τίποτα σε κανέναν. Μοχθώντας μια ζωή στον εργασιακό στίβο και στην οικογενειακή ζωή,  έχεις πλέον τη δυνατότητα να ζεις απαλλαγμένος από τις προσδοκίες των άλλων και από τις προσδοκίες, που είχες από τον ιδανικό σου εαυτό.  Όσο μεγαλώνουμε, τείνουμε να ερχόμαστε σε ισορροπία με το εαυτό μας και με το παιδί μέσα μας. Ειδικότερα, μετά την ηλικία των 60, συνήθως οι άνθρωποι δε δίνουν τόση προτεραιότητα στο να ευχαριστήσουν τους άλλους, όπως συνήθως έκαναν όλη την υπόλοιπη ζωή τους, αλλά επαναπροσδιορίζουν τη ζωή τους.  Ή τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε να κάνουν. Η ωριμότητα της ηλικίας φέρνει στο προσκήνιο, έστω και αργοπορημένα, τη σημασία που έχει να ακούς τις ανάγκες σου και να φροντίζεις τον εαυτό σου.

Κοίταξε τριγύρω σου, λοιπόν, με μια ματιά περιέργειας και θαυμασμού.  Εστίασε στον εαυτό σου και σκέψου αυτό το μικρό παιδί. Μπορείς να ακούσεις τη φωνή του; Τι σου λέει; Τι σε κρατάει πίσω; Τι θα ήθελες να κάνεις και να του πεις; Μήπως ήρθε η ώρα να ξοδέψεις περισσότερο χρόνο με το εσωτερικό σου παιδί ανεξαρτήτως πόσο χρόνων είσαι;

Απόλαυσε εδώ τις φωτογραφίες ανθρώπων νέων στην καρδιά, που είναι σε επαφή με το παιδί που κάποτε ήταν και μοιάζουν να το απολαμβάνουν. Εσύ;

πηγή:https://www.gernaoallios.gr/