Η οστεοπόρωση αποτελεί
μία από τις πιο σημαντικές χρόνιες μη
μεταδοτικές ασθένειες, η οποία πλήττει
τόσο τις γυναίκες, όσο και τους άνδρες.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, 1 στις 3 γυναίκες,
αλλά και 1 στους 5 άνδρες άνω των 50 ετών
θα παρουσιάσουν στη ζωή της οστεοπορωτικό
κάταγμα, ενώ στην Ευρώπη κάθε περίπου
30 δευτερόλεπτα συμβαίνει ένα κάταγμα
εξαιτίας της οστεοπόρωσης.
Αν και η οστεοπόρωση
μπορεί εύκολα να διαγνωστεί από το
θεράποντα ιατρό σας και να αντιμετωπιστεί,
πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι δε
θεραπεύεται τελικά στο σύνολό της.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο
Οργανισμό Υγείας (WHO), ως παγκόσμια ημέρα
Οστεοπόρωσης έχει καθιερωθεί η 20η
Οκτωβρίου.
Τι είναι η οστεοπόρωση
και οστεοπενία;
Οστεοπόρωση είναι η σκελετική εκείνη διαταραχή που οδηγεί στην αλλαγή της αρχικής «αρχιτεκτονικής» των οστών μας. Συνήθως παρατηρείται αραίωση στην πυκνότητα, καθώς και μία «πορώδης» σύσταση, σαν σφουγγάρι, στα οστά μας. Ονομάζεται και απασβεστοποιός οστεοπάθεια, γιατί παρατηρείται απώλεια ασβεστίου.
Οστεοπόρωση είναι η σκελετική εκείνη διαταραχή που οδηγεί στην αλλαγή της αρχικής «αρχιτεκτονικής» των οστών μας. Συνήθως παρατηρείται αραίωση στην πυκνότητα, καθώς και μία «πορώδης» σύσταση, σαν σφουγγάρι, στα οστά μας. Ονομάζεται και απασβεστοποιός οστεοπάθεια, γιατί παρατηρείται απώλεια ασβεστίου.
Η κατάσταση αυτή τα
οδηγεί να έχουν μειωμένη αντοχή και
ευελιξία στις καθημερινές κινήσεις που
πραγματοποιούν, με αποτέλεσμα να γίνονται
πιο εύθραστα και ικανά να πάθουν κάποιο
κάταγμα.
Ετυμολογικά, η λέξη
«οστεοπόρωση» προέρχεται από τις λέξεις
«οστό» και «πόρωση», περιγράφοντας με
αυτό τον τρόπο το οστό, το οποίο έχει
πολλές τρύπες και είναι πορώδες
Η οστεοπενία είναι κατά ένα τρόπο, η μειωμένη πυκνότητα των οστών, η οποία σταδιακά εξελίσσεται σε οστεοπόρωση. Η οστεοπόρωση είναι μια συνήθης ασθένεια στα κόκκαλα που επηρεάζει γυναίκες και άντρες, συνήθως όσο μεγαλώνουν.
Η οστεοπενία είναι κατά ένα τρόπο, η μειωμένη πυκνότητα των οστών, η οποία σταδιακά εξελίσσεται σε οστεοπόρωση. Η οστεοπόρωση είναι μια συνήθης ασθένεια στα κόκκαλα που επηρεάζει γυναίκες και άντρες, συνήθως όσο μεγαλώνουν.
Αν και το κάταγμα
αποτελεί το 1ο σημάδι της οστεοπόρωσης,
ορισμένοι ηλικιωμένοι εμφανίζουν τη
χαρακτηριστική «καμπούρα», την τάση
δηλαδή να γέρνουν προς τα εμπρός. Αυτό
προκύπτει από τη θραύση των οστών στην
σπονδυλική στήλη, με αποτέλεσμα να
αδυναμούν να κρατήσουν το βάρος του
σώματος. Κατάγματα από οστεοπόρωση
μπορούν να δημιουργηθούν από απλή πτώση
ή έντονη μυϊκή προσπάθεια. Επιπλέον,
μπορούν να δημιουργηθούν χωρίς να
γίνονται αντιληπτά, αλλά να ανακαλύπτονται
τυχαία από το θεράποντα ιατρό σε
ακτινογραφίες για άλλους λόγους.
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι η οστεοπόρωση
αποτελεί μία σιωπηλή νόσος, αφού η οστική
αυτή διαφοροποίηση που εξελίσσεται
αθόρυβα στο σώμα μας, με το πέρασμα των
χρόνων, δεν εμφανίζει κάποιο σύμπτωμα
ή πόνο.
Μεγαλώνοντας … γερά
οστά!
Πόσες φορές είχατε ακούσει τη μαμά σας, ως παιδί, να σας λέει «Πιες το γάλα σου για να “χτίσεις” γερά οστά;». Εμείς σίγουρα αρκετές… και χωρίς να είναι τυχαίο!
Πόσες φορές είχατε ακούσει τη μαμά σας, ως παιδί, να σας λέει «Πιες το γάλα σου για να “χτίσεις” γερά οστά;». Εμείς σίγουρα αρκετές… και χωρίς να είναι τυχαίο!
Η οστική μας μάζα
αυξάνεται κατά την εμβρυϊκή και νηπιακή
ηλικία, ενώ ο ρυθμός αύξησης μειώνεται
κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Κατά την
εφηβική μάλιστα ηλικία, που ψηλώνουμε
και αυξάνεται με αυτό τον τρόπο ο σκελετός
μας, αυξάνεται ταυτόχρονα και η οστική
πυκνότητα των οστών.
Η ανάπτυξη αυτή
ολοκληρώνεται κατά το 18ο και 20ο έτος
της ηλικίας μας, με γρηγορότερη ανάπτυξη
στα κορίτσια σε σχέση με τα αγόρια
Η αλλαγή αυτή συνεχίζεται με μικρότερο ρυθμό και δημιουργείται μία μικρή ποσότητα οστού μέχρι τα 28 και 30 έτη. Στη συνέχεια, διατηρείται για αρκετά χρόνια σε σταθερή μορφή και αρχίζει να επηρεάζεται και να ελαττώνεται με την πρόοδο τη ηλικίας πιο γρήγορα στις γυναίκες από ότι στους άνδρες.
Η αλλαγή αυτή συνεχίζεται με μικρότερο ρυθμό και δημιουργείται μία μικρή ποσότητα οστού μέχρι τα 28 και 30 έτη. Στη συνέχεια, διατηρείται για αρκετά χρόνια σε σταθερή μορφή και αρχίζει να επηρεάζεται και να ελαττώνεται με την πρόοδο τη ηλικίας πιο γρήγορα στις γυναίκες από ότι στους άνδρες.
Βλέπουμε, λοιπόν ότι η
οστική μάζα που δημιουργούμε στην
παιδική και εφηβική μας ηλικία είναι η
μέγιστη που επιτυγχάνει το άτομο και
ποικίλει πολύ επηρεαζόμενη από διάφορους
παράγοντες.
Προλαμβάνεται η
οστεοπόρωση;
Δεν υπάρχει θεραπεία ικανή να αποκαταστήσει την απώλεια της οστικής μάζας, όταν αυτή έχει ήδη επέλθει. Η καλύτερη λύση είναι η πρόληψη, εφόσον υιοθετηθεί ένας υγιεινός τρόπος ζωής, με καλή διατροφή και άσκηση, από πολύ μικρή ηλικία, οπότε και χτίζονται τα γερά οστά.
Δεν υπάρχει θεραπεία ικανή να αποκαταστήσει την απώλεια της οστικής μάζας, όταν αυτή έχει ήδη επέλθει. Η καλύτερη λύση είναι η πρόληψη, εφόσον υιοθετηθεί ένας υγιεινός τρόπος ζωής, με καλή διατροφή και άσκηση, από πολύ μικρή ηλικία, οπότε και χτίζονται τα γερά οστά.
Ποιοι παράγοντες
επηρεάζουν την οστική πυκνότητα;
Μελέτες έχουν δείξει ότι αρκετοί είναι οι παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη της οστεοπόρωσης. Μάλιστα, η οστεοπόρωση κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης είναι η συχνότερη μορφή. Τόσο η ηλικία, όσο και το γυναικείο φύλο αποτελούν 2 από τους πιο συχνούς παράγοντες για να εμφανίσει
κάποιος οστεοπόρωση. Ωστόσο,
δεν αποτελεί «προνόμιο» μόνο των
γυναικών!Μελέτες έχουν δείξει ότι αρκετοί είναι οι παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη της οστεοπόρωσης. Μάλιστα, η οστεοπόρωση κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης είναι η συχνότερη μορφή. Τόσο η ηλικία, όσο και το γυναικείο φύλο αποτελούν 2 από τους πιο συχνούς παράγοντες για να εμφανίσει
Άλλοι παράγοντες που
ευνοoύν την ανάπτυξη της οστεοπόρωσης
είναι:
Α. Γενετικοί
παράγοντες:
Λευκή και ασιατική φυλήΟικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης – ιδιαίτερα το ιστορικό κάταγμα ισχύου σε ένα γονέαΠρώιμη εμμηνόπαυση – πριν την ηλικία των 45 ετών
Λευκή και ασιατική φυλήΟικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης – ιδιαίτερα το ιστορικό κάταγμα ισχύου σε ένα γονέαΠρώιμη εμμηνόπαυση – πριν την ηλικία των 45 ετών
Β. Διατροφικοί
παράγοντες:
Ιδιαίτερα χαμηλό σωματικό βάροςΔιατροφικές διαταραχές, όπως ανορεξία ή βουλιμίαΔυσανεξία στο γάλαΧορτoφαγία
Ιδιαίτερα χαμηλό σωματικό βάροςΔιατροφικές διαταραχές, όπως ανορεξία ή βουλιμίαΔυσανεξία στο γάλαΧορτoφαγία
Γ. Παράγοντες του τρόπου
ζωής:
ΚάπνισμαΥπερβολική κατανάλωση αλκοόλΥπερβολική κατανάλωση καφεϊνούχων τροφίμων και ροφημάτωνΚαθιστικός τρόπος ζωής – απουσία άσκησης
ΚάπνισμαΥπερβολική κατανάλωση αλκοόλΥπερβολική κατανάλωση καφεϊνούχων τροφίμων και ροφημάτωνΚαθιστικός τρόπος ζωής – απουσία άσκησης
Δ. Διάφορες χρόνιες
παθήσεις & φάρμακα:
Διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδούς, των παραθυροειδών αδένων και των επινεφριδίων, που συμβάλλουν στην παραγωγή ορμονών, σημαντικών για την υγεία των οστώνΡευματοειδής αρθρίτιδαΛήψη φαρμάκων στο παρελθόν ή παρόν για μεγάλο χρονικό διάστημα, που επηρεάζουν την οστική πυκνότητα, όπως για παράδειγμα κορτιζονούχα, αντιπηκτικά.
Διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδούς, των παραθυροειδών αδένων και των επινεφριδίων, που συμβάλλουν στην παραγωγή ορμονών, σημαντικών για την υγεία των οστώνΡευματοειδής αρθρίτιδαΛήψη φαρμάκων στο παρελθόν ή παρόν για μεγάλο χρονικό διάστημα, που επηρεάζουν την οστική πυκνότητα, όπως για παράδειγμα κορτιζονούχα, αντιπηκτικά.
Χρόνιες παθήσεις, όπως
ο υπερθυρεοειδισμός, ο διαβήτης,
παχυσαρκία κ.α αυξάνουν σημαντικά τον
κίνδυνο οστεοπόρωσης.
Ποιες εξετάσεις
χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση της
οστεοπόρωσης;
Για την εκτίμηση της οστεοπόρωσης χρησιμοποιούνται ειδικές αιματολογικές εξετάσεις, καθώς και η μέτρηση της απορροφησιομετρίας ακτίνων Χ διπλής ενέργειας (μέθοδος DEXA). Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε το θεράποντα ιατρό σας για τις ακριβείς εξετάσεις που πρέπει να πραγματοποιήσετε.
Για την εκτίμηση της οστεοπόρωσης χρησιμοποιούνται ειδικές αιματολογικές εξετάσεις, καθώς και η μέτρηση της απορροφησιομετρίας ακτίνων Χ διπλής ενέργειας (μέθοδος DEXA). Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε το θεράποντα ιατρό σας για τις ακριβείς εξετάσεις που πρέπει να πραγματοποιήσετε.
Ποιος ο ρόλος του
ασβεστίου στην οστεοπόρωση;
Η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας ασβεστίου είναι το «κλειδί» για ένα γερό σκελετό! Aποτελεί το κύριο συσταστικό για το «χτίσιμο» των οστών μας. Πέρα από αυτή τη βασική λειτουργία, συμμετέχει και σε μία πληθώρα ενεργειών, όπως στη μεταφορά των νευρικών σημάτων στους μύες μας για να πραγματοποιήσουμε οποιαδήποτε κίνηση, καθώς και στην πήξη του αίματος. Ωστόσο, το ασβέστιο που βρίσκεται στα οστά μας αποτελεί και την «αποθήκη» μας, καθώς θα είναι εκείνο που θα κινητοποιηθεί άμεσα και γρήγορα, ώστε να εφοδιάσει την αιματική κυκλοφορία με την απαραίτητη ποσότητα ασβεστίου για να πραγματοποιήσει τις λειτουργίες του, αλλά και για να διατηρήσει σταθερά τα επίπεδά του.
Η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας ασβεστίου είναι το «κλειδί» για ένα γερό σκελετό! Aποτελεί το κύριο συσταστικό για το «χτίσιμο» των οστών μας. Πέρα από αυτή τη βασική λειτουργία, συμμετέχει και σε μία πληθώρα ενεργειών, όπως στη μεταφορά των νευρικών σημάτων στους μύες μας για να πραγματοποιήσουμε οποιαδήποτε κίνηση, καθώς και στην πήξη του αίματος. Ωστόσο, το ασβέστιο που βρίσκεται στα οστά μας αποτελεί και την «αποθήκη» μας, καθώς θα είναι εκείνο που θα κινητοποιηθεί άμεσα και γρήγορα, ώστε να εφοδιάσει την αιματική κυκλοφορία με την απαραίτητη ποσότητα ασβεστίου για να πραγματοποιήσει τις λειτουργίες του, αλλά και για να διατηρήσει σταθερά τα επίπεδά του.
Το ξέρατε ότι το 99% του
ασβεστίου που υπάρχει στο σώμα μας
βρίσκεται στα οστά και στα δόντια; Κι
όμως! Αυτός είναι και ο λόγος που το
καθιστά σημαντικό στην πρόληψη και
θεραπεία της οστεοπόρωσης, με αποτέλεσμα
να είναι απαραίτητη η καθημερινή πρόσληψή
του.
πηγή: mednutrition.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.